Wat betekent ‘duurzaamheid’ eigenlijk?

Duurzaamheid betekent dat je rekening houdt met wat mensen, die na jou leven, nodig hebben zodat ook zij fijn op deze aarde kunnen leven. En dat je waardering hebt voor andere mensen en alles wat in de wereld om je heen bestaat. Duurzaamheid betekent niets meer en niets minder dan ‘blije mensen op een gezonde aarde’ en ‘er is altijd genoeg voor iedereen’.

Wat betekent een ‘gezonde’ aarde?

Om dat te begrijpen moeten we kijken naar hoe de natuur werkt. Het is een ‘natuurlijk proces’. De bron van het leven op aarde is de zon. Zonlicht laat planten groeien die weer worden gegeten door dieren. Dieren gaan dood of eten elkaar en na afbraak of vertering leidt dat weer tot mineralen waar planten van kunnen groeien. De aarde speelt daarin een bescheiden maar belangrijke rol. Allerlei mineralen komen geleidelijk in de grond terecht. En mineralen kunnen weer in de natuur terecht komen door bijv. een vulkaanuitbarsting of het afslijten van bergen.

Waarom wordt onze aarde minder gezond?

De mens verstoort het ‘natuurlijke proces’ op verschillende manieren. Als we dat begrijpen, dan weten we gelijk wat we kunnen doen om de aarde weer gezond te maken. Dat is namelijk precies het omgekeerde.

  • We halen grote hoeveelheden stoffen en mineralen uit de aarde, zoals olie en steenkool, koper en ijzer en we doen dat zó snel dat de aarde geen tijd krijgt om weer genoeg nieuwe stoffen en mineralen te maken. Onze grondstoffen raken dus op.
  • We brengen veel stoffen in de natuur, zoals vieze uitlaatgassen van auto’s en fabrieken, maar ook landbouwgif, dat niet door de natuur afgebroken kan worden en vaak giftig is. We maken de natuur dus steeds viezer.
  • We breken de natuur steeds verder af terwijl de aarde dit hard nodig heeft om voor ons schone lucht, schoon water en schone landbouwgronden te maken. De aarde kan dat niet voor ons doen als de hoeveelheid natuur steeds minder wordt.

Omdat er op deze wereld ook veel mensen ‘niet-blij’ zijn, is het moeilijk om de dingen die we doen te veranderen. Elk mens wil eerst voldoende voedsel, een huis om in te wonen, kleren en schoenen om te dragen, niemand wil bang zijn vanwege oorlog, kinderen willen naar school kunnen en ieder mens wil door een dokter geholpen kunnen worden als dat nodig is. Mensen willen eerst dat soort dingen regelen voor zichzelf. Pas dan komt er aandacht voor de natuur. Het is dus belangrijk dat we ook allemaal ‘blije mensen’ kunnen zijn, willen we onze aarde weer gezond kunnen maken.

Mogen we dan niks meer?

Bomen kappen en vissen vangen kan prima, als je het maar niet teveel doet. Want als je teveel vis vangt, dan kunnen de kleine vissen niet meer groot worden en nieuwe visjes maken. Op een dag heb je dan geen vis meer. Nog een voorbeeld: boomwortels zorgen ervoor dat water in de grond opgenomen kan worden. Maar als grote stukken bos gekapt worden, dan is er niks meer wat dat water vasthoudt en krijg je modderstromen.

En er komen steeds meer mensen op onze aarde. Die moeten allemaal kunnen eten, die worden ook allemaal steeds ouder en die willen ook allemaal steeds meer spullen hebben. Al die mensen moeten natuurlijk ook ergens wonen waar geen natuurrampen plaatsvinden en waar geen oorlog is. We hopen trouwens niet dat iemand je verteld heeft dat het een makkelijk verhaal is… Het is best moeilijk, maar het mooie is, je kunt er zelf iets aan doen.

Wat kunnen we zelf doen?

Een van de belangrijke stappen die we moeten maken is dat we geen fossiele brandstoffen, olie, gas en kolen meer nodig hebben en we de grondstoffen die we al uit de aarde hebben gehaald, steeds weer opnieuw gebruiken. Dus zorgen dat we geen afval meer hebben, omdat we het afval opnieuw gebruiken (recyclen). Steeds opnieuw en opnieuw en opnieuw. Als in een cirkel waar nooit een einde aan komt. We gooien dus niks meer weg maar gebruiken alles opnieuw.

We kunnen dus ‘blije mensen op een gezonde aarde’ zijn met als doel ‘er is altijd genoeg voor iedereen’ als we ons gaan houden aan vier spelregels, gebaseerd op de duurzaamheidsfilosofie van The Natural Step:

Gezondheid, vrijheid en veiligheid voor alle mensen.

Steeds minder afhankelijk worden van grondstoffen die uit de aardkost gehaald moeten worden en waar mogelijk overstappen op plantaardige grondstoffen, met een mooi woord ‘biobased’ grondstoffen genoemd.

Onze uitstoot kan door de natuur afgebroken worden en de spullen die we maken zijn te recyclen. Afval = voedsel.

Goed zorgen voor onze natuur en de natuur de kans geven om te herstellen.

Maar dat is nog niet alles.

De Sustainable Development Goals, ook wel Global Goals genoemd, zijn door de Verenigde Naties in het leven geroepen en zijn een gemeenschappelijke taal om uit te leggen wat duurzaamheid betekent. Zo hebben ruim 190 landen afspraken gemaakt en zijn er 17 Global Goals met 169 subdoelen geformuleerd.

Omdat het zo omvangrijk is, zijn deze Global Goals vereenvoudigd in Junior Global Goals (JGGs), zodat iedereen kan begrijpen waar het over gaat. De JGGs vormen de opstap naar de ‘volwassen’ Global Goals en zijn bij elkaar gebracht in de Schijf van Zeven. Wanneer je leert over de Schijf van Zeven en daarnaar handelt, draag je bij aan het behalen van de doelstellingen van de VN voor een leukere, eerlijker en schonere wereld. Met ieder doel kun je concreet aan de slag.

Schooldag van de duurzaamheid laat kinderen aan de hand van de Junior Global Goals spelenderwijs ervaren wat duurzaamheid betekent en hoe ze hier zelf mee aan de slag kunnen gaan. We hebben een aantal opties.